Ana içeriğe atla

MEDYA TİRAJ UĞRUNA UMUT TACİRLİĞİ YAPMAMALI!

Uzman Gazeteciler Sağlık Haberciliğini Değerlendiriyor


“Medya daha çok tiraj, daha çok tık ve reyting için insan sağlığı gibi önemli ve hayati bir konuda umut tacirliği yapmamalı” diyen Milliyet Gazetesi Köşe Yazarı Ali Eyüboğlu, “Söz konusu insan sağlığıysa, yapılacak her haber ve yorum bu gerçek ışığında olmalı” dedi.

Gazeteciler yaptıkları haberlerinin çalıştıkları medya kuruluşunda yayınlanması için iddialı başlıklar atabilirler. Bu başlıklar bazen bir hastalığın çözümü olurken bazen gerçek olduğu kanıtlanmamış bir bilimsel çalışma olabilir. Medyada oluşan bilgi kirliliği insanların hayatlarına mal olabilir. Alanında uzman gazeteciler, yapılan haberlerin güvenilir olması gerektiğini vurguluyorlar.  Haberlerde tiraj uğruna yapılanların yanlış olduğuna dikkat çeken Milliyet Gazetesi Köşe Yazarı Ali Eyüboğlu, medyadaki bilgi kirliliğinin önüne “haber noteri” görevi gören gerçek gazetecilerin geçeceğini söylüyor. 

Haberlerin güvenilir olması için gazetecilere yol gösterecek önerilerde bulunan Milliyet Gazetesi Köşe Yazarı Ali Eyüboğlu, medya ile ilgili görüşlerini paylaştı. 

Gazeteciliğe nasıl başladınız?
1979’da çıkmaya başlayan ve halen yayında olan Karadeniz Gazetesi, gazeteciliğe meraklı üniversite öğrencisi muhabir arıyordu. Başvuran binlerce üniversiteliden biri de bendim. Yaptığım ilk haber manşet oldu ve başlayış o başlayış.

Sizce haberlerin kurgusu yapılırken nelere dikkat edilmeli?
“Haberlerin kurgusu” derken bir haberin daha çok ilgi çekmesi için yapılanı kastediyorsanız, prensip olarak buna karşıyım. Ama kastettiğiniz bir gazetenin birinci sayfasından arka kapağına kadar hangi sayfada nelerin olması gerektiği veya TV’deki haber bültenlerinin sıralamasıysa, burada da gazeteciliğin evrensel kuralları geçerli olmalı. Elbette ki her gazetenin, her televizyon kanalının hedef kitlesi var ve haberler bu kitlenin ilgisini çekecek türden olmalı. 

“Bilgi Kirliliği”nin Önüne Geçecek Olanlar Gerçek Habercilerdir
Sosyal medya sayesinde yaygınlaşan “halk gazeteciliği”, mesleği “habercilik” olanların sorumluluğunu daha da artırdı. Bizler, “halk jurnalizmi”ne teslim olup, gelen her bilgiyi doğruluğunu test etmeden okurlarla paylaşmamalıyız. 

Güncel olaylar hakkındaki “bilgi kirliliği”nin önüne geçecek olanlar da gerçek habercilerdir. Okurların ya da izleyicilerin, “Bu yazmışsa, bu söylemişse kesin doğrudur” diyebileceği bir meslek bizimkisi.  Haberciler de “halk gazeteciliği”ne ayak uydurursa, o zaman “Haber noteri” görevini başkaları üstlenir. Unutmamak gerekir ki, doğada her boşluk doldurulur.

Ülkemizde yapılan sağlık haberlerini nasıl değerlendiriyorsunuz? Sizce sağlık haberlerinde diğer haberlerden farklı olarak nelere dikkat edilmeli?  
Türk medyasının kronik sorunlarından biri de sağlık haberleridir. Eskiden gazetelerde bir, iki de olsa sağlık haberleri konusunda uzmanlaşmış muhabirler vardı. Onlardan bir kısmı ya TV’de program yapmaya başladı veya köşe yazarı olup “haber”den koptu ya da basındaki “küçülme”den payına düşeni aldı. Son yıllarda dünya medyasına baktığımızda en gözde alanlardan biri sağlık haberleri. Özellikle Avrupa medyası sağlık haberlerine çok yer veriyor ve bu haberler de okurlar tarafından bayağı ilgi görüyor. 

Türk medyasında ise durum maalesef böyle değil. Sağlık haberlerine yer verilmiyor mu yazılı medyada? Veriliyor, ama bunun çok da sağlıklı yapıldığını söylemek zor. Mesleğe başladığım 1979’de Türkiye'nin şu an yayın hayatında olmayan, ama o zamanın çok satan gazetesinin manşeti hala aklımda: “Müjde. Kansere çare bulundu.”

Yıl 2016. Amerika Devlet Başkanı Obama, “Kansere çare bulan ülke olmak istiyoruz” dedi.

Medya daha çok tiraj, daha çok tık ve reyting için insan sağlığı gibi önemli ve hayati bir konuda umut tacirliği yapmamalı.

Sağlık alanındaki gelişmeler, üretici firmaların esiri olmadan olduğu gibi verilmeli. 

Söz konusu insan sağlığıysa, yapılacak her haber ve yorum bu gerçek ışığında olmalı.

Tıbbi tedaviye destekleyecek “Alternatif tıp” seçenekleri de çok önemli bir konu. Şarlatanlar “şifacı” olarak lanse edilmemeli. Uydudan bir yığın kanal var “bitkisel ürün” adı altında cinsel performans artırıcı, kalbe, şekere, bilumum hastalığa iyi gelen şeyler pazarlayan. Düne kadar bunların bir kısmı merkez medyada yer buluyordu. Kanunlardaki boşluklardan yararlanıp uydu kanallarına çöreklenen bu insanlar ve benzerlerinin demeçlerine itibar etmemek gibi etik ilkeleri olmalı medyanın.

Hayatımızda çok fazla yer alan yeni medyada sıklıkla bloglarla  karşılaşıyoruz. Birde blog haberciliği diye bir kavram var, siz blog haberciliği hakkında ne düşünüyorsunuz?
Blog haberciliği maalesef ülkemizde popüler değil. Gazetelerin internet sitelerinde blog yazanlardan ilgi görenler var, ama kendi adlarına açtıkları bloglarla popüler olan “yok” denecek kadar az. Oysa Almanya’nın dünya çapında tanınan blog yazarları var. Bunun birçok sebebi var, ama galiba en önemlisi Türk halkının okumama alışkanlığı.

Ali Eyüboğlu kimdir?
Gazeteciliğe 1979′da Karadeniz gazetesinin açtığı sınavla girdim. Magazin gazeteciliğine ise 1983 yılında Merhaba’da başladım. Ardından Güneş, Bulvar ve Tercüman’da muhabirlik yaptım. Bulvar’da çalışırken tanıştığım mesai arkadaşım Ayla Özgür’le 24 Temmuz 1989′da evlendim. Tercüman’da Magazin Müdürlüğü görevimden Aralık 1990′da istifa ettim. Sekiz ay işsiz kaldıktan sonra 1991′in Ağustos ayında Milliyet’te çalışmaya başladım. 1992′nin başında ise Milliyet Magazin Servisi’nde muhabirliğe başladım. Milliyet’te yıllarca muhabir ve şef yardımcısı olarak çalıştım. 2003 yılında Milliyet Magazin Müdürü oldum. 21 Ekim 2008′a kadar Milliyet’te Magazin Müdürü, Ali’ce adlı köşenin yazarı, Milliyet Televizyon’un Yayın Koordinatörü olarak görev yaptım. 

Diyabet ve yüksek tansiyon gibi iki kronik rahatsızlığım var. Eylül 2008′deki tahlil sonuçlarımı değerlendiren Prof. Dr. Koptagel İlgün, ”Stresi hayatından çıkarmaz ya da azaltmazsan işin zor” deyince hayatıma yeni bir sayfa açmaya karar verdim. Kendime daha fazla vakit ayırabilmek ve kafamdaki projelerimi hayata geçirebilmek için 22 Eylül 2008 tarihinde emekli oldum. Bir ay sonra da idari görevlerimi devredip Milliyet’e sadece köşe yazarı olarak hizmet vermeye başladım. 


Yorumlar

Merhaba çok güzel yazı olmuş ve bilgilendirmeler oldukça güzel

Bu blogdaki popüler yayınlar

DOKTOR EŞİ OLMAK!

Sağlık sisteminde yapılan değişikliklerle ilgili hekimlerin yaşadığı mesleki sorunlar gündeme gelirken evlerinde bu durumun yansımaları konuşulmuyor. Evlilik ve Aile Danışmanı Psikolog İlkim Öz ve farklı hekimlerin eşleriyle konuşarak Sağlık Dergisi’nde daha önce ele alınmamış bir konuyu gündeme taşıyoruz. Performans sistemi, Tam Gün uygulaması gibi sağlık çalışanlarının meslekleri ile ilgili sorunlarının sık sık gündeme geldiği şu günlerde, bu durumun özel hayatlarına nasıl yansıdığını araştırdık. Doktorların işlerinde yaşadığı sorunlarını yakından bilen eşleri bu durum hakkında ne diyor. Bu zamana kadar değinilmemiş bir konu olan “doktor eşi olmak” ve sorunlarla uğraşırken nelerin olduğunu öncelikle farklı meslek gruplarından doktor eşlerine sorduk. Sonrasında da Evlilik ve Aile Danışmanı Psikolog İlkim Öz ile konuyu değerlendirdik. Tiyatro Sanatçısı ve Doktor Evliliği Görüştüğümüz ilk doktor eşi tiyatro sanatçısı İpek Çeken Önal, Prof. Dr. Zülküf Önal ile evli. İpek Hanım, eşiyle he

TIBBIN DUAYENLERİ SARUHAN ÇEKİRGE

Hacettepe Üniversitesi Hastaneleri Girişimsel Nöroradyoloji bölümü kendi alanında dünyanın en tepesindeki birkaç merkezden biri olarak kabul ediliyor. Bu alanda birçok ilke imza atan Prof. Dr. Saruhan Çekirge, bu merkezin hikâyesini Sağlık Dergisi Yazı İşleri Müdürü Esra Öz’e anlattı. 2000 yılında TÜBİTAK Bilim Adamı Teşvik Ödülü’nü ve 2001’de Hacettepe Üniversitesi Bilim Teşvik Ödülü’nü alan Prof. Dr. Saruhan Çekirge, “Ünitemizde beyin damar hastalıklarının noninvazif tedavisinde geliştirilen tedavi teknikleri, bu merkezi dünyanın en iyisi olarak kabul ederek, özellikle son 10 yılda dünyanın pek çok ülkesindeki önemli tıp merkezlerinden Ankara’ya gelen, uzman doktorlara eğitim veren bir yapıya dönüştürdü” dedi. Kendi tıp alanında yarattığı gelişmeler devrimsel olarak nitelendirilen Prof Dr Saruhan Çekirge, Prof Dr Işıl Saatci, Doç Dr Kıvılcım Yavuz ve Doç Dr Serdar Geyik’ten kurulu bu ekip tarafından geliştirilen tedavi metotları, tüm dünyadaki hekimler tarafında da yay

TIBBIN DUAYENLERİ: HASAN BİRİ

Yüz üzerinde yayını bulunan kısa bir süre önce Koru Hastanesi’ni açan ve devamında uluslararası alanda başarılara imza atacak üniversite kurmayı hedefleyen Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Biri, iletişimle birlikte sosyal sorumluluk projeleri düzenlemesinin yaşam felsefesi haline gelişini ve hayatını Sağlık Dergisi Yazı İşleri Müdürü Esra Öz’e anlattı. “İyi hekim iyi empati yapan hekimdir” sözüyle hekimlik mesleğinin doğru iletişimden geçtiğini kaydeden Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji Anabilim Dalı Öğretim üyesi Prof. Dr. Hasan Biri, Akademik ve etik kurallarla çalışan Koru Hastanesi’nin ileride uluslararası başarılara imza atacak üniversite olacağını belirtti. Prof. Dr. Biri, tıptaki her türlü gelişmeyi takip ederek, sağlık sektörünün ihtiyaçlarını gören ve bu ihtiyaçlar doğrultusunda gerçekçi politikalarla büyümeyi hedefleyen bir sağlık kuruluşu olmayı hedeflediklerini söyledi. Kendi ağzından hayatını ve çalışmalarını dile ge